De Nederlandse vliegvisser bestaat niet
Vliegvissen kent een vaste kern aan liefhebbers. Je zou dus zeggen dat zij zich als zodanig ook profileren in de internationale vliegvisscene. Maar dat is niet zo. Net als in de politiek kent de vliegvisserij zo’n diversiteit aan partijen dat het onmogelijk is om te beweren dat de Nederlandse vliegvissers tot één en een zelfde groep behoren. Als je het even tegen het licht houdt is er wel een onderscheid te maken. Er zijn trouwens ook nog eens diverse combinaties bekend. Maar bovenal wordt duidelijk dat er geen profielschets te maken is van ‘de Nederlandse vliegvisser’. Het ziet er, met een zeer dikke knipoog naar de realiteit, namelijk ongeveer als volgt uit:
De materiaalfreak
Deze is voornamelijk bezig met zijn materiaal. Reels, lijnen, hengels en vliegen moeten aan de nieuwste criteria voldoen. Ze verslinden brochures, lezen reviews en bezoeken veelvuldig hun favoriete hengelsportzaak en beurzen waar ze uren praten, voelen, buigen en specificaties vergelijken. Zo’n nieuw model hengel kan immers maar net een iets andere actie hebben. Ze zijn dan ook altijd de eersten die er koffie krijgen. Opvallend is dat als ze foto’s van hun vangsten maken dat de merknamen ven het materiaal meestal beter in beeld worden gebracht dan de gevangen vis.
De purist
De puristen hebben zich vastgebeten in wat zij als heilig ervaren. Namelijk het vliegvissen zoals het eeuwen geleden is uitgevonden. Uiteraard met de droge vlieg. Want nimfen, streamers en dergelijke komen er beslist niet aan te pas. Het moet en zal vooral lijken op hoe het toen, in oorsprong, was bedacht. Als het maar klassiek is dus . 't Liefst staan ze in de authentieke Engelse chalkstream en werpen ze, stroomopwaarts, met splitcane of, als het echt niet anders kan, glasvezel. Uiteraard vanaf de kant en niet in een waadpak. Ok, lieslaarzen af entoe. Ze schromen niet om een stropdas te dragen en hun vliegendoos is als een geschiedenisboek. Zij isoleren zich van al de ruimer denkende andere vliegvissers die zij géén echte vliegvisser noemen.
De forumvandaal
Op het internet zijn diverse fora waar vliegvissers onderling van gedachten wisselen over hun hobby. Ook op facebook zie je dat steeds meer. Voor beginners en gevorderden een mooie en interactieve informatiebron. Er zijn helaas ‘vliegvissers’ die zich nestelen op deze fora en er voortdurend negativiteit op spuien. Om het even het onderwerp halen ze de persoon die iets geplaatst heeft, daar een reactie op gaf grof onderuit. Het grootste genot ondervinden ze als dáár ook weer op gereageerd wordt door anderen. Zo kunnen ze een onschuldige topic in no-time veranderen in een droeve aaneenschakeling van niet ter zake doende vuilspuiterij. Op deze fora plaatsen ze overigens zelf nooit een onderwerp waar anderen wat mee kunnen.
De werper
Voor hem geen groter genot dan alle denkbare werptechnieken aan te leren, te verbeteren en te certificeren. Zij verheffen het werpen met de vlieghengel tot een ware kunst en demonstreren dit maar al te graag aan anderen. Een echte werper geniet vaak veel aanzien in de vliegviswereld. Zij geven minder begaafde werpers les, promoten het werpen op beurzen, bezoeken verenigingen, geven workshops en lopen dikwijls rond in overhemden vol met reclame badges. Casting is bijna geen hobby meer maar een specialiteit die veel geduld en oefening vergt. Ze zijn europees en wereldwijd verenigd en houden zelfs wedstrijden. Dat niet alle vliegvissers begenadigde ‘casters’ zijn is een feit. Andersom trouwens ook.
De reiziger
Een bepaalde groep vliegvissers vertrekt graag en regelmatig naar verre bestemmingen. Daar vangen ze uiteraard veel en grote vissen. Die bestemmingen blijven doorgaans lang geheim. Dat is spannend. De reizende vliegvisser investeert veel geld in trips, gidsen en lodges en laten zich graag fotograveren en filmen op hun trips. De ontberingen die ze tijdens die trips ten deel vallen wegen altijd op tegen de resultaten. Althans, dat beweren ze plechtig. Ze zorgen wel telkens voor blaartrekkend mooie verslagen die je dan watertandend kunt lezen in de diverse magazines.
De trendwatcher
Om alle trends te volgen is de trendwatcher voortdurend op zoek naar nieuwe dingen. Het internet is daarin zo overdonderend dat ze er soms nerveus van kunnen worden. Moeten er bijvoorbeeld ineens streamers gebonden worden van een bepaalde fiber dan rusten ze niet voordat ze het in huis hebben en ermee aan de slag te kunnen. Immers enkele vooraanstaande lieden hebben laten zien dat dát materiaal beslist nodig is om resutaten te boeken. Al de andere streamers die ze hadden verdwijnen dan geruisloos buiten beeld.
De twijfelaar
Sommige vliegvissers verdrinken in twijfel. Is het niet te warm? Te koud dan? Of heb ik wel de correcte leader, tipdikte? Sta ik wel op de goede plek? Moet ik niet een net iets lichtere hengel, of juist zwaarder? En dan die verrekte vliegen. Welke moet er aan geknoopt? Droog, nat, nimf ? En hoe groot dan? Zinkt of drijft ie wel genoeg? Is die kleur olive wel goed gekozen? Had ik niet beter eerder kunnen gaan, of later? De twijfelaar beleeft zelden euforische ogenblikken. Door die telkens overheersende twijfel is hij meer bezig met zijn spullen dan met het vliegvissen zelf. Echte twijfelaars zijn zelden te genezen. Ook niet als je ze op sleeptouw neemt. Slechts op héél zeldzame momenten lijken de dingen eens zomaar te kloppen en vangt ook de twijfelaar zijn visjes. Maar dan zijn ze zo overrompeld dat ze zich niet meer kunnen herinneren hoe ze 'm dat nou flikten.
De all-rounder
Een vrij grote groep vliegvissers wil van alle markten thuis zijn. Nou ja, van zoveel mogelijke dan. Ze bevissen tal van soorten op tal van manieren. In het binnenland en, als het zo uit komt ook in het buitenland. Op zoet water en op zout water. Zij bezitten dan ook een breed scala aan hengels, reels, lijnen, vliegen en beheersen een veelvoud aan tecnieken en tactieken. Zonder zich te specialiseren zijn het doorgaans vliegvissers waar hoop van valt op te steken. Niet zelden zijn zij actief in verenigingen omdat ze het ook nog eens leuk vinden hun in de praktijk zeer beproefde kennis en ervaringen te delen. All-rounders stappen in een seizoen vaak naadloos van de ene in de andere, soms totaal verschillende, vliegvisserijen.
De speciman hunter
Niets is groot genoeg voor de speciman hunter. Hij is dan ook voortdurend en uitsluitend bezig om vooral die hele grote vissen te vangen. En natuurlijk aan de vlieghengel. Hij heeft vanzelfsprekend zijn materiaal hier geheel daarop aangepast. Meerval, monstersnoek, tonijn, Kingsalmon, karper, zeebaars, zwaardvis, tarpon enz. staan hoog op de verlanglijst. Maar dan wel graag net iets grotere exemplaren dan eerder bekend gemaakte vissen. Records moeten er sneuvelen. Daarvoor wordt desnoods een hengel in de #14 klasse gebruikt. Dat je daar niet of nauwelijks mee kunt werpen maakt niet uit. Als er maar iets van een streamer aanhangt. Feit is dat ze vreselijk spannende dingen meemaken.
De stekkenpezer
Stekkenpezers nemen zelden initiatief om dingen zelf te ontdekken. Ze stropen internet af naar aanleiding van foto’s die ze hebben gevonden waarop iemand met een mooie vis staat afgebeeld. Ze rusten niet voordat ze via google maps en dergelijke hebben achterhaald waar dat geweest moet zijn en reizen die plekken af in de hoop ook zo’n mooie vangst te scoren. Extreme stekkenpezers rijden met gedimd licht achter andere vissers aan om zo aan de weet te komen waar die vissen. Stekkenpezers geven zelf niet of nauwelijks iets prijs qua stekken maar laten zich gretig met ver uitgestoken armen en enorme handen op geblurde foto’s afbeelden met hun vangsten.
De binder
Er zijn vliegvissers die binden en binders die vliegvissen. De laatste categorie tref je beduidend minder aan het water aan dan die eerste. Zij zitten veel liever achter hun secretaire om er de meest exclusieve en complexe vliegen te vervaardigen. Of het nu full dressed salmon flies, realistisch gebonden steenvliegen of klassieke patroontjes voor het Loch-style vissen, ze draaien er hun hand niet voor om. Ze bezitten een enorme kennis van materialen en weten veel van de afkomst, geschiedenis en ontwikkeling van een bepaalde vlieg. Hun bindmateriaal omvat vrijwel alle denkbare veertjes, haartjes, garens en haken. Ze putten hun informatie uit oude bronnen. Veelal boeken. Maar zij zijn ook vaak innovatief en komen met geniale nieuwe bindsels of verbeteringen van oudere patronen. Op beurzen kun je ze vaak bezig zien. Indrukwekkend mooie dingen maken ze.
De putvisser
Om het hele jaar door forel te kunnen vangen ben je in Nederland wel verplicht je te begeven naar één van de vele forellenputten. Een onaangenaam woord voor een water waar regenboogforel is uitgezet. Er zijn soms ook hele mooie locaties waar dit het geval is. Je treft er specialisten aan die dit soort wateren en de specifieke visserij uit en ten treure beheersen. Met geniaal uitgedachte techniekjes en tactieken weten ze aan een bonte verzameling buzzers, blobs, snakeflies en dergelijke beduidend meer te vangen dan de toevallige passant. In onderlinge wedstrijden wordt er op het scherpst van de snede gevist met vaak verbluffende resultaten. Met meerdere opgetuigde hengels in een geniaal rekje, een grote koffer vol vliegen en toebehoren herken je ze meteen. Er valt veel van ze te leren.
De natuurliefhebber
Deze groep vliegvissers heeft zich afgesplitst en zij voeren hun hobby vooral uit in desolate oorden in binnen en buitenland. Zij kunnen verrukt in het zwerk staren, ontroerd raken van een eend met jongen of het gefluit van een zeldzaam vogeltje. Behalve vliegvissen herkennen ze moeiteloos honderden soorten insecten, vogels, zoogdieren en planten. Dikwijls met hun Latijnse namen. Ze hebben altijd wel een verrekijkertje bij zich en ontmoeten bevers, otters, elanden, beren alsof het niets is. Uiteraard zorgen ze dat er niets vertrapt wordt, sluiten ze hekken achter zich, maken ze geen kabaal, roken en drinken niet, eten mueslikoeken en ze schromen er niet óók andermans afval op te ruimen als ze dat tegen komen.
